Tầm quan trọng của diễn giải trong dịch thuật ngôn ngữ
Trong suốt chiều dài lịch sử, có rất nhiều lỗi dịch thuật xảy ra, chủ yếu liên quan đến các công ty muốn bán sản phẩm của mình sang nước khác. Một trong những lỗi dịch thuật hài hước đã xuất hiện khi Coca-Cola bắt đầu bán hàng ở Trung Quốc.
Bản dịch đầu tiên của từ “Coca-Cola ” sang tiếng Trung Quốc là “ke-kou-ke-la”. Coca Cola đã ghi dòng chữ này lên tất cả các biển hiệu quảng cáo mà không nhận ra rằng, tùy thuộc vào phương ngữ ở Trung Quốc, cụm từ “ke-kou-ke-la” có thể có nghĩa là “Cắn con nòng nọc sáp” hay “Ngựa cái nhồi sáp”. Cuối cùng, Coca Cola phải đổi tên sản phẩm thành “ko-kou-ko-le”, nghĩa là “niềm vui trong miệng”
Dịch thuật không chỉ là vấn đề giới hạn ở những công ty lớn như Coca-Cola. Nhiều doanh nghiệp nhỏ cũng gặp phải những rắc rối này khi kinh doanh ở các thị trường nước ngoài. Bên ngoài một tiệm may ở Hong Kong, bảng hiệu dịch nghĩa đen là “Phụ nữ có thể thử đồ trên lầu.” Và đây là bản dịch nghĩa đen hướng dẫn sử dụng trên một gói thực phẩm trong tiếng Ý: “Bôi bẩn một cái chảo trước đó đã được phết bơ với sốt cà chua tốt, và, sau đó, bỏ mì ống ra, nhẹ nhàng chia khoảng cách giữa chúng trong một chiếc đi-văng”.
Những ví dụ trên giải thích sự khác biệt giữa bản dịch chữ (metaphrase) và bản dịch diễn giải (paraphrase). Bản dịch chữ thường gây ra sự mất mát về ý nghĩa, và sự xuất hiện của những cụm từ hay đoạn văn buồn cười. Điều này thường được thấy trong những bản dịch do công cụ dịch máy dịch, bởi máy móc chỉ có thể hiểu ý nghĩa của từ ngữ tới một giới hạn nhất định. Công cụ dịch máy chỉ có thể cho ra bản dịch chữ.
John Dryden đã viết về khó khăn dịch thuật này một cách hùng hồn như sau: “Khi từ ngữ được viết ra một cách thật sự duyên dáng, thì tác giả sẽ rất đau lòng khi biết chúng sẽ bị thay đổi. Nhưng vấn đề là, những gì được viết rất hay bằng ngôn ngữ này có thể sẽ rất thô, thậm chí vô lý trong ngôn ngữ khác. Vì thế, việc giới hạn dịch giả trong phạm vi ngôn ngữ của tác giả là một điều vô lý. Dịch giả có quyền chọn những cách biểu đạt không làm mất đi ý nghĩa ban đầu. ”
Tuy nhiên, dịch giả sẽ phải làm gì khi thực sự không có cách nào để diễn giải ý nghĩa của một từ nhất định trong một ngôn ngữ khác? Trong lịch sử, các dịch giả từng gặp phải vấn đề này đều đưa nguyên từ gốc sang văn bản đích và từ đó thêm các từ mới vào ngôn ngữ. Đây là lý do tại sao bạn thường thấy cùng một từ đó trong nhiều ngôn ngữ khác nhau. Ví dụ, các phiên bản của từ tiếng Anh “actual” (thực tế) có trong tiếng Pháp và tiếng Thụy Điển mặc dù nghĩa của chúng hơi khác nhau. Trong tiếng Pháp, “actuel” có nghĩa là “hiện tại”. Trong khi đó, “aktuell” của tiếng Thụy Điển lại có nghĩa là “tại chỗ” hay “tầm quan trọng hiện tại”.
DỊCH TIẾNG là một trong số những nhà cung cấp dịch vụ dịch thuật hàng đầu tại Hà Nội. Ngoài ra, công ty còn cung cấp dịch vụ dịch thuật đối với hơn 20 loại ngôn ngữ khác nhau. Công ty Dịch Số đáp ứng nhu cầu dịch thuật tài liệu kỹ thuật, pháp lý, học thuật, y học và marketing, cùng nhiều loại tài liệu khác. Quý khách hàng vui lòng tham khảo thêm thông tin trên website https://www.dichthuattieng.com.vn/ hoặc liên hệ hotline +84 934 425 988.